Trong số các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm hiện nay, viêm gan B được xem là một trong những căn bệnh âm thầm nhưng gây hậu quả nghiêm trọng cho gan và sức khỏe toàn cơ thể. Điều đáng lo ngại là phần lớn người mắc bệnh không có biểu hiện rõ ràng trong giai đoạn đầu, khiến việc phát hiện và điều trị kịp thời trở nên khó khăn. Chính vì vậy, viêm gan B thường được mệnh danh là “sát thủ thầm lặng”.
1. Viêm gan B là gì?
Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan do virus HBV (Hepatitis B Virus) gây ra. Virus này có thể tồn tại trong máu và các dịch cơ thể của người bị nhiễm, và lây truyền qua nhiều con đường khác nhau như:
Từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở
Qua đường máu, dùng chung kim tiêm, truyền máu không an toàn
Qua quan hệ tình dục không bảo vệ
Tiếp xúc với dịch cơ thể (nước bọt, vết thương hở, dao cạo, bàn chải đánh răng…)
2. Vì sao gọi viêm gan B là “sát thủ thầm lặng”?
Viêm gan B được ví như “sát thủ thầm lặng” bởi vì:
Giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ ràng: Người bệnh có thể nhiễm virus hàng năm trời mà không hề biết mình mang mầm bệnh.
Tiến triển âm thầm nhưng gây tổn thương nghiêm trọng: Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, viêm gan B có thể dẫn đến xơ gan, ung thư gan, suy gan cấp tính.
Khả năng lây nhiễm cao: Ước tính có hơn 250 triệu người trên thế giới đang sống chung với viêm gan B mãn tính mà nhiều người trong số họ không biết mình bị nhiễm.
3. Dấu hiệu nhận biết viêm gan B
Phần lớn các trường hợp mắc viêm gan B giai đoạn đầu không có triệu chứng. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể gặp các biểu hiện như:
Mệt mỏi kéo dài
Vàng da, vàng mắt
Nước tiểu sẫm màu
Chán ăn, buồn nôn
Đau bụng vùng gan (phía trên bên phải bụng)
Tuy nhiên, vì các triệu chứng này dễ nhầm lẫn với các bệnh khác nên việc xét nghiệm máu là phương pháp chính xác nhất để chẩn đoán viêm gan B.
4. Viêm gan B nguy hiểm như thế nào?
Viêm gan B cấp tính có thể khỏi hoàn toàn trong vòng 6 tháng nếu hệ miễn dịch đủ khỏe. Tuy nhiên, khoảng 5-10% người lớn và 90% trẻ sơ sinh bị nhiễm virus sẽ tiến triển thành viêm gan B mãn tính.
Biến chứng nguy hiểm của viêm gan B mãn tính gồm:
Xơ gan: Gan bị tổn thương và xơ hóa theo thời gian
Ung thư gan: Virus HBV là một trong những nguyên nhân chính gây ung thư gan
Suy gan: Gan mất chức năng, đe dọa tính mạng
5. Phòng ngừa viêm gan B bằng cách nào?
Điều đáng mừng là viêm gan B hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Dưới đây là các biện pháp hiệu quả nhất:
Tiêm vaccine viêm gan B: Là cách bảo vệ chủ động, an toàn và hiệu quả nhất. Trẻ sơ sinh nên được tiêm liều đầu trong vòng 24 giờ sau sinh.
Khám và xét nghiệm định kỳ: Phát hiện sớm viêm gan B giúp theo dõi, kiểm soát và ngăn ngừa biến chứng.
Quan hệ tình dục an toàn, không dùng chung vật dụng cá nhân có thể dính máu (dao cạo, bàn chải…)
Tránh truyền máu không kiểm tra, tiêm chích không an toàn
6. Vai trò của tiêm chủng trong phòng ngừa viêm gan B
Vaccine viêm gan B hiện nay có hiệu quả phòng ngừa lên tới 95% nếu tiêm đủ liều. Đặc biệt:
Trẻ em nên được tiêm đủ 3 liều cơ bản từ sơ sinh đến 6 tháng tuổi.
Người lớn chưa từng tiêm hoặc không rõ tình trạng miễn dịch nên xét nghiệm và tiêm bổ sung nếu cần.
Người sống chung với người bị viêm gan B cần được kiểm tra và tiêm phòng sớm để tránh lây nhiễm.
7. Kết luận
Viêm gan B là một bệnh lý nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và phòng ngừa nếu chúng ta hiểu rõ về nó, tầm soát định kỳ và chủ động tiêm phòng. Đừng để “sát thủ thầm lặng” âm thầm hủy hoại sức khỏe của bạn và người thân. Nếu bạn chưa tiêm vaccine viêm gan B hoặc chưa từng xét nghiệm, hãy hành động ngay hôm nay – vì sức khỏe là vốn quý nhất.
